ในครั้งนี้ finbiz by ttb จะขอพามาถอดรหัสความสำเร็จของ SCG จากการแบ่งปันประสบการณ์ของคุณพิศาล สัญญะเดชากุล Head of Venture Building จาก SCG ที่มุ่งมั่นในการขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรมในการตอบโจทย์พฤติกรรมลูกค้าที่เปลี่ยนแปลงไป ที่ได้ให้ไว้ในโครงการอบรมหลักสูตร ttb digital LEAN supply chain โครงการอบรมธุรกิจคุณภาพจาก ttb
เมื่อเทคโนโลยีเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตผู้บริโภคมากขึ้น ประกอบกับอายุขัยของธุรกิจในปัจจุบันนั้นสั้นลง เป็นที่มาของคำถามที่ว่า 100 ปีหน้า SCG จะยังอยู่หรือไม่? ว่าแล้วจึงเป็นที่มาของการหาโมเดลธุรกิจใหม่ๆในการตอบโจทย์ลูกค้านั่นเอง โดยส่วนหนึ่งได้ทำผ่านการสร้าง venture ย่อย ๆ เพื่อจะได้มีความคล่องตัวได้มากกว่า และปรับเปลี่ยนได้เร็วกว่า อันเป็นหนทางแห่งการอยู่รอดในอนาคต
ประสบการณ์ตรงในการเริ่มสร้างธุรกิจ (Venture) ใหม่ของ SCG
สิ่งที่คนทั่วไปคิดว่าธุรกิจ Start up ต้องทำคือ เริ่มจากการริเริ่มขึ้นมาซุ่มพัฒนาสินค้าตัวแรก และนำออกสู่ตลาดพร้อมกับการเร่งการเติบโต เริ่มขึ้นมา ซึ่งความจริงมักจะล้มเหลวระหว่างทาง แต่ในกรณีที่ธุรกิจยังมีความเสี่ยงสูง โดยเฉพาะความเสี่ยงที่ไอเดียธุรกิจนั้นอาจไม่ใช่สิ่งที่ลูกค้าต้องการจริง ๆ หากพัฒนาด้วยหลักการ Metered Funding (จัดสรรงบประมาณตามระดับขั้นความสำเร็จของแต่ละขั้นตอน) เข้ามาช่วยจะได้การลดความเสี่ยงที่เป็นระบบมากกว่า โดยแต่ละขั้นตอนจะมีการทดสอบโดยมีลูกค้าเป็นศูนย์กลางและปรับปรุงอย่างทันท่วงที จนกระทั่งได้โปรโตไทป์ที่ทดสอบกับพฤติกรรมลูกค้ามาระดับหนึ่งแล้วจึงค่อยเร่งการเติบโต ซึ่งอาจจะดูชะลอตัวในช่วงแรกแต่เมื่อ Startup มีโอกาสตอบโจทย์ลูกค้าได้ดีกว่าและปรับแก้ก่อนที่จะเร่งการเติบโต ย่อมจะทำการเติบโตได้เร็วกว่า นอกจากหลักการดังกล่าวแล้ว หลัก Design Thinking ก็เป็นหลักสำคัญในการพัฒนานวัตกรรมหรือธุรกิจใหม่ ๆ โดยยึดความต้องการของลูกค้า Customer Centric เป็นที่มาของปัญหา และ นวัตกรรมที่สร้างมานั้น จะต้องมาตอบโจทย์ได้นั่นเอง
โดย ผู้เชี่ยวชาญด้าน Design Thinking อาจารย์บุลวิชช์ ช่วยชูวงศ์ ได้ให้รายละเอียดไว้ว่า Design Thinking มีกระบวนการ 5 ขั้นตอน คือ Empathize - Define – Ideate - Prototype – Test โดยกระบวนการ Design Thinking นี้ สามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้โดยคลิกที่นี่
ซึ่งกระบวนการ Design Thinking นี้ไม่ได้เป็นเส้นตรง จึงสามารถที่จะเข้าสู่กระบวนการจากขั้นตอนไหนก็ได้ และยิ่งไปกว่าหลัก Design Thinking องค์กรที่ต้องการกระตุ้นให้คนในองค์กรสร้างนวัตกรรมนั้น ต้องเข้าใจ “ความกลัว” เอาชนะความกลัวด้วยการทำองค์กรให้ชัดเจน
กว่าจะได้ Venture ใหม่ ผ่านการทดลองหลายครั้งหลายครา
WAVE#1 Top-Down Innovation
สรุปว่า แนวคิดแรกนี้ SCG ได้ทดลองทำเป็นระยะเวลาหนึ่ง แต่ไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร นั่นเพราะ “คนทำที่ ‘อิน’ (IN) กับเรื่องที่สั่งให้ทำ มีไม่เยอะ” จึงได้เกิดแนวคิดระลอกที่ 2 ที่เริ่มจากคนที่ “อิน” ก่อน
WAVE#2 Bottom-Up Innovation
เริ่มจากคนที่อยากทำโปรเจคอะไรกับ SCG และ ดูดีเป็นไปได้ ค่อยเปลี่ยนจากทำงานประจำที่ทำมาทำในสิ่งที่คิด โดยมีเงินลงทุนให้ไปจัดการธุรกิจได้เอง โดยเรียกโครงการนี้ว่า Internal Startup Program ที่ให้พนักงานเรียน Design Thinking และนำสิ่งที่เรียนมาใช้ คิดนวัตกรรมที่อยากทำ พัฒนาต่อยอดจนกระทั่งสามารถก่อตั้งเป็นธุรกิจ (Venture) ย่อยใหม่ ซึ่งได้กุญแจหลัก ๆ มา 3 อย่าง
- Discipline ในการ allocated budget แบบเป็น step ในการเติบโตแต่ละขั้น หากให้เป็นก้อนใหญ่จะทำให้เกิดโปรเจคซอมบี้ ไม่ตายแต่ก็ไม่โต
- People คนที่มี Passion ความกระหายในความสำเร็จกับนวัตกรรมที่คิด จึงอยากทำจะทำให้มีโอกาสสูงที่โปรเจคจะสำเร็จ
- Fear of failing ความกลัวจะทำให้เกิดข้อจำกัด ดังนั้น ความคิดแบบเด็กที่สามารถเอาความผิดพลาด มาปรับปรุงแก้ไขทำใหม่
หลังจากที่เกิด Internal Startup ใน Wave#2 ที่เป็นโครงการภายในเองแล้ว ทาง SCG ยังคงดำเนินการใน Wave ต่อ ๆ ไปอีกหลาย Wave และยังมุ่งขยายผลในการมองหา Partner เพื่อร่วมมือกันสร้างธุรกิจใหม่ด้วยกันอีกด้วย
จากปัญหาง่ายๆ สุดท้ายได้ Innovation
ตัวอย่างนวัตกรรมที่เกิดใน Wave#2 ที่เกิดจากปัญหาง่าย ๆ เช่น
- Urbanice เป็นแอปพลิเคชันบนสมาร์ทโฟน ที่ช่วยนิติบุคคลอาคารชุด ในการจัดการพัสดุ และใบแจ้งหนี้ค่าน้ำค่าไฟ ของลูกบ้าน ให้ดำเนินการได้ง่ายและสะดวกผ่านแอปพลิเคชัน และยังช่วยลูกบ้านในเรื่องความสะดวกสบายต่างๆในการอยู่คอนโดอีกด้วย ซึ่ง โปรเจคนี้เกิดจากปัญหาการจัดการพัสดุที่มีมากขึ้น และกลายเป็นชีวิตประจำวันในปัจจุบันไปแล้ว
https://urbanice.app
- DEZPAX แพลตฟอร์มที่ช่วยธุรกิจ เช่น ร้านอาหาร จัดการด้าน Packaging เกิดจากจุดเริ่มของปัญหาง่าย ๆ ที่ร้านอาหารควรจะโฟกัสในสิ่งที่เป็นธุรกิจหลัก มากกว่าจะต้องมาจุกจิกเรื่องบรรจุภัณฑ์ DEZPAX จึงมาแก้เรื่องของการเลือกบรรจุภัณฑ์บนแพลตฟอร์ม มีการแนะนำบรรจุภัณฑ์ที่เหมาะสม การทำบรรจุภัณฑ์ให้มีอัตลักษณ์กับ brand ของร้าน รวมไปถึงสามารถทำการสั่งซื้อบรรจุภัณฑ์บนแพลตฟอร์มได้เลย
https://www.dezpax.com
- ROOTS แพลตฟอร์มช่วยในการจัดซื้อ ซึ่งแก้ปัญหาการซื้อบนเวนเดอร์ลิสต์ โดย ROOTS เปรียบเสมือนเป็นตัวกลางระหว่างผู้ใช้งานที่ต้องการจะสั่งซื้อ จากปัญหาง่าย ๆ ที่พนักงานจัดซื้อคนหนึ่งต้องเจอทุกวันและมีไอเดียแก้ปัญหาที่คิดเล่น ๆ ไว้นาน SCG ก็ไปสะกิดให้เฉิดฉายไอเดียนั้นออกมาจากพนักงาน เป็นต้นกำเนิดของ ROOTS ที่สามารถแก้ปัญหาได้อย่างดี
https://rootsplatform.com/en/welcome
การกระตุ้นให้เกิด Innovation ในองค์กรมีได้ประโยชน์ที่มากกว่าการได้ธุรกิจใหม่ตามมา ไม่ว่าจะเป็น ความก้าวหน้าของธุรกิจ และได้สิ่งที่สำคัญที่สุด คือ การพัฒนาคน เพราะเมื่อบุคคลากรได้คิดสร้างนวัตกรรมใหม่ ๆ จะได้รับการ re-energize ความหมดไฟของพนักงานจะลดลง เกิดแรงกระตุ้นสร้างสรรค์ และยังเป็นการสร้างเครือข่ายในองค์กรให้เข้มแข็งอีกด้วย
ข้อควรระวังในการสร้างสร้างนวัตกรรมที่องค์กรต้องรู้...
- ต้องรู้ว่า เมื่อนวัตกรรมสำเร็จ มีกลุ่มลูกค้ามารองรับมากพอกับต้นทุนของการทำนวัตกรรมหรือไม่ ซึ่งระหว่างการดำเนินโครงการของ SCG มีโครงการที่ดี และนวัตกรรมได้ผลิตออกเป็นธุรกิจย่อย แต่สุดท้ายต้องล้มเหลวด้วยการที่ความต้องการของลูกค้าไม่มากพอ หรือก็อาจเป็นไปได้ว่าการเข้าถึงลูกค้ากลุ่มเป้าหมายยังไม่ดีเท่าที่ควร
- จะต้องรู้ขีดจำกัด (Limit) ว่าองค์กรสามารถ “ล้ม” ได้มากน้อยแค่ไหน ลงทุนเพื่อแลกสิ่งที่คุ้มหรือไม่
- องค์กรต้องเข้าใจว่า นวัตกรรมกับความล้มเหลวเป็นของคู่กัน ไม่ใช่ว่านวัตกรรมที่ส่งเสริมจะต้องประสบความสำเร็จทุกชิ้น ความคุ้มค่าของการทำนวัตกรรมจึงควรมองเป็นระดับ portfolio
- จังหวะที่จะกระตุ้นให้สร้างนวัตกรรม ควรทำในเวลาที่ธุรกิจยังไปได้ด้วยดี เพราะหากทำในจังหวะที่หนีเพื่อเอาชีวิตรอด ถึงพนักงานจะมีความกระหายในการสร้างนวัตกรรม แต่องค์กรอาจจะไม่สามารถรับความเสี่ยงซึ่งเป็นเรื่องจำเป็นในการทำนวัตกรรมได้
และนี่คือประสบการณ์ตรงที่ SCG นำมาแบ่งปันกัน finbiz by ttb หวังว่าจะเป็นประโยชน์ให้ผู้ประกอบการณ์จุดประกายและนำไปประยุกต์ใช้ได้กับธุรกิจที่กำลังดำเนินการอยู่ เพื่อความรุ่งโรจน์เติบโตอย่างยั่งยืนต่อไป
ที่มา :
- หลักสูตร ttb digital LEAN supply chain รุ่นที่ 17
ttb digital LEAN supply chain โครงการพัฒนาต่อยอดมาจาก LEAN Supply Chain by ttb
ให้ความรู้ด้านการพัฒนาประสิทธิภาพให้ซัพพลายเชนอย่างแท้จริงมายาวนานกว่า 10 ปี ซึ่งช่วยผู้ประกอบการลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพหนึ่งในโครงการ finbiz by ttb โครงการเสริมความรู้ธุรกิจผ่านหลากหลายแพลตฟอร์ม พร้อมองค์ความรู้ที่ครบครัน จากพันธมิตรชั้นนำทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน เพื่อให้ธุรกิจรับมือกับความเปลี่ยนแปลง พร้อมปรับตัวในยุคดิจิทัลและเติบโตอย่างยั่งยืน
อัปเดตทุกดิจิทัลเทรนด์ และความรู้ดี ๆ ที่ SME ไม่ควรพลาด
เพียงแอดไลน์ @ttbSME หรือคลิกเพิ่มเพื่อน