ในยุคที่ธุรกิจต้องเผชิญกับต้นทุนที่สูงขึ้นและการแข่งขันที่รุนแรง การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลไม่ใช่แค่ทางเลือก แต่กลายเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้ธุรกิจไทย โดยเฉพาะ SME สามารถลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพ และแข่งขันได้อย่างยั่งยืน ครั้งนี้ finbiz by ttb ขอพามาทำความรู้จักแนวคิดการผสาน AI (Artificial Intelligence) เข้ากับ Digital Twin ซึ่งเป็นการจำลองธุรกิจเสมือนจริง เพื่อให้สามารถวิเคราะห์และทดลองแนวทางต่าง ๆ ได้ก่อนลงมือจริง
อะไรคือแนวคิดการผสานพลังดิจิทัล AI และ Digital Twin
ในยุคนี้หลาย ๆ ธุรกิจก็ได้ใช้ AI กันอย่างแพร่หลายแล้ว แต่สำหรับ Digital Twin อาจยังไม่ใช่เรื่องคุ้นเคย โดย Digital Twin คือการสร้างแบบจำลองเสมือนของธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นสายการผลิต การจัดการคลังสินค้า หรือแม้แต่พฤติกรรมลูกค้า จากนั้นใช้ AI วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากการจำลอง เพื่อค้นหาวิธีลดต้นทุนที่แม่นยำและปลอดภัย โดยไม่ต้องเสี่ยงกับการลองผิดลองถูกในโลกจริง
หลักการทำงาน Digital Twin
ในขั้นตอนการทำ Digital Twin ให้จำลองขั้นตอนต่าง ๆ เช่น สายการผลิต การจัดการคลังสินค้า หรือพฤติกรรมลูกค้าด้วยเครื่องมือแพลตฟอร์ม Digital Twin ยอดนิยม ซึ่งมีอยู่หลายค่าย เช่น Siemens Xcelerator, PTC ThingWorx, Autodesk Forge และดำเนินการตามขั้นตอน
- เชื่อมต่อข้อมูลจริงผ่าน IoT ติดตั้งเซนเซอร์ในจุดสำคัญ เช่น เครื่องจักร ระบบขนส่ง หรือจุดขาย เพื่อให้มีข้อมูลจริงเข้าสู่ระบบ เพื่อให้การวิเคราะห์มีความแม่นยำ
- ใช้ AI วิเคราะห์ต้นทุน และคาดการณ์ วิเคราะห์การใช้พลังงาน วัตถุดิบ เวลา และแรงงาน เช่น คาดการณ์จุดที่ต้นทุนสูงเกินไป และเสนอแนวทางปรับปรุง เช่น ลดการสูญเสีย หรือเพิ่มประสิทธิภาพ
- จำลองการปรับเปลี่ยน และผลลัพธ์ก่อนลงมือจริง อาจมีการเสนอเปลี่ยนซัพพลายเออร์ หรือเปลี่ยน layout โดยยังไม่ต้องลงทุนจริง ทดลองลดความเสี่ยงและค่าใช้จ่ายบนระบบจำลอง
- นำผลวิเคราะห์เพื่อจะนำไปใช้จริง ปรับแก้กระบวนการในระบบจำลองตามที่ AI แนะนำ กระทั่งได้ผลที่ต้องการแล้วจึงนำไปใช้ในกระบวนการจริง ติดตามผลจริงและปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง
แรงหนุนจากภาครัฐ ในการใช้ AI และ Digital Twin
การใช้ AI และ Digital Twin ในธุรกิจไทยได้รับแรงสนับสนุนจากหลายด้าน เช่น
- นโยบาย AI แห่งชาติ (National AI Strategy)
กระทรวงดิจิทัลฯ ส่งเสริมการใช้ AI ในภาคธุรกิจทุกขนาด โดยเน้นการพัฒนาเทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรมและปลอดภัย
- Smart Industry & BCG Model
สนับสนุนการใช้เทคโนโลยีเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความยั่งยืนในอุตสาหกรรม เช่น การใช้ Digital Twin เพื่อจัดการทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ
- PDPA (พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562)
ในการใช้ Digital Twin มีข้อที่ต้องพิจารณาคือ หากมีการใช้ข้อมูลส่วนบุคคลในการจำลอง ต้องมีการจัดการข้อมูลอย่างปลอดภัย เช่น การขอความยินยอม และการปกป้องข้อมูลจากการรั่วไหล
จากการศึกษาหลายกรณีในต่างประเทศและการทดลองในไทย พบว่า การใช้ AI และ Digital Twin จะสามารถลดต้นทุนการผลิตและโลจิสติกส์ได้ 15–30% ลดการใช้พลังงานและวัสดุสิ้นเปลือง เพิ่มความแม่นยำในการวางแผนและตัดสินใจ ลดความเสี่ยงจากการลงทุนผิดพลาด เพิ่มความสามารถในการปรับตัวต่อความเปลี่ยนแปลงของตลาด ซึ่งมีธุรกิจต่าง ๆ ทั้งในไทยและต่างประเทศ ที่ได้ปรับปรุงและนำไปใช้จริงให้ผลลัพธ์ที่น่าพอใจดังนี้
บริษัทขนส่งรายใหญ่ในภูมิภาค ได้เริ่มนำเทคโนโลยี Digital Twin มาใช้ในการจำลองเส้นทางการขนส่งสินค้าในแต่ละวัน โดยระบบจะรวบรวมข้อมูลจาก GPS สภาพอากาศ และ พฤติกรรมการขับขี่ของพนักงาน เพื่อสร้างแบบจำลองเสมือนจริงของการเดินทาง เมื่อเชื่อมต่อกับระบบ AI วิเคราะห์ข้อมูล บริษัทสามารถปรับเส้นทางการขนส่งให้เหมาะสมกับสภาพจราจรและสภาพอากาศแบบเรียลไทม์
บริษัทเดินเรือที่มีเครือข่ายทั่วโลก นำ AI และ Digital Twin มาใช้ในการวางแผนเส้นทางเดินเรือ โดยระบบจะจำลองการเคลื่อนที่ของเรือในสภาพแวดล้อมต่าง ๆ เช่น คลื่นลม ความเร็วลม และความต้องการสินค้าในแต่ละท่าเรือ AI จะช่วยวิเคราะห์เส้นทางที่ประหยัดเชื้อเพลิงที่สุดและลดเวลาการเดินทาง
โรงงานผลิตเคมีภัณฑ์รายใหญ่ในประเทศไทย ได้ทดลองใช้ Digital Twin เพื่อจำลองกระบวนการผสมสารเคมีที่มีความซับซ้อนสูง โดยระบบจะเก็บข้อมูลจากการผลิตจริงในอดีต แล้วใช้ AI วิเคราะห์อัตราส่วนที่เหมาะสมที่สุดหลังจากปรับสูตรตามคำแนะนำของ AI
จากกรณีศึกษาที่นำเสนอ พบว่าการใช้ Digital Twin ร่วมกับ AI สามารถช่วยลดต้นทุนได้ถึง 15–30% ทั้งในธุรกิจขนส่ง โรงงานอุตสาหกรรม และธุรกิจบริการ โดยไม่ต้องลงทุนเพิ่มในทรัพยากรหลัก
พร้อมต่อยอดด้วย ทีทีบี บิสสิเนสวัน (ttb business one) ธนาคารดิจิทัลเพื่อโลกธุรกิจ จัดการได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เมื่อการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลไม่ใช่แค่ทางเลือก แต่กลายเป็นเครื่องมือสำคัญในการลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพ ทีทีบี บิสสิเนสวัน (ttb business one) ผู้ช่วยทางการเงินเสริมความแข็งแกร่งให้ธุรกิจด้วย ดิจิทัลแบงก์กิ้งธนาคารออนไลน์สำหรับ ลูกค้านิติบุคคล เอสเอ็มอีทุกประเภท และธุรกิจขนาดใหญ่ ไม่ว่าความต้องการทางธุรกิจจะเป็นอย่างไรก็สามารถบริหารจัดการทุกอย่างได้ในที่เดียว
- One Platform ระบบเดียว เข้าได้จากทุกอุปกรณ์ ผ่านคอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต และสมาร์ทโฟน ด้วยประสบการณ์เดียวกัน
- ONE to Control ระบบเดียว ทำได้ทุกธุรกรรม ซื้อ ขาย รับ จ่าย โอนเงินทั้งในและต่างประเทศ จากระบบเดียว ควบคุมธุรกิจได้จากที่เดียว
- ONE to Command ระบบเดียว เห็นข้อมูลพร้อมสั่งการบริหารงานครบถ้วน มองเห็นภาพรวมและข้อมูลสรุปทางการเงินภายในบริษัท ด้วย Dashboard เดียว เรียกดูง่ายและเข้าใจง่าย
ที่มา :
- สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (depa)
- สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.)
- สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (สคส.)
- ธนาคารทหารไทยธนชาต
finbiz by ttb
โครงการเสริมความรู้สู่การเป็น Smart SME ผ่านหลากหลายแพลตฟอร์ม
พร้อมองค์ความรู้ ที่ครบครัน จาก Partner ชั้นนำทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน
เพื่อให้ธุรกิจสามารถก้าวผ่านความท้าทายของโลกปัจจุบัน
ปรับตัวตอบโจทย์ยุคดิจิทัล พร้อมมุ่งสู่การเติบโตอย่างยั่งยืน
อัปเดตทุกดิจิทัลเทรนด์ และความรู้ดี ๆ ที่ SME ไม่ควรพลาด
เพียงแอดไลน์ @ttbSME